ج) راه وضوح بيان
1ـ استفاده از مقايسه
نبايد اهميت توضيح را دست كم بگيريم. يكي از مهمترين مباحث در مداحي مُصَوَّر بيان كردن مطلب است. وقتي كه حواريون از عيسي بن مريم سؤال كردند چرا به مردم به كمك تمثيلات تعليم ميدهد جواب داد: «براي اينكه برخي با اينكه چشم دارند نميبينند و با اينكه گوش دارند، نميشنوند».
حضرت عيسي موضوع را با سادهترين و طبيعي ترين راه، حل ميكرد؛ يعني با تشبيه كردن شيئي كه براي مردم مجهول بود به شيئي كه مردم آن را ميشناختند .
براي اثرگذاري بيشتر بر مستمعين، تنها تكيه كردن بر محتوا و صوت خطاست. سبك و محتوا نياز به يك ضميمه دارد و بهتر است اين ضميمه مجموعهاي از تصاوير باشد. زيرا اثر تصويرها بيشتر از كلمات است. روش ايده آل عرضه كردن يك مطلب آن است كه هر يك از قسمتهاي محتوايي را با تصوير مجسم كنيم و از الفاظ وكلمات فقط به منظوروصل ومربوط كردن اين تصاوير به يكديگر استفاده نماييم.
انواع تصوير سازي
الف) كلامي
ب) تجسمي
الف) كلامي
در اين نوع تصوير سازي ، طوري مقدمات و مؤخرات مرتبط با روضه را توصيف مي نماييم و عبارات را كنار يكديگر قرار مي دهيم كه مستمع در فضاي رخ دادن واقعه قرار بگيرد. مثلا براي به تصوير كشيدن لحظه بوسيدن زير گلوي امام حسين(ع) توسط حضرت زينب(س) مي گوييم:
« امام سر را بلند كرد ، محاسن سپيدي كه با خون شهدا خضاب شده ، روي معجري قرار گرفت كه ساعاتي ديگر غارت مي شود ، زينب لبهاي خشكيده و ترك خورده را روي گلوي خشك و تفديده برادر گذاشت ، همان گلويي كه ... »
ب) تجسمي
در اين نوع تصوير سازي ، عناصري از روضه را جسميت مي بخشيم و وارد مجلس مي كنيم ، بدين طريق صحنه واقعه در ذهن مستمع مجسم مي شود.
مثلا هنگامي كه روضه تشييع حضرت زهرا(س) را ميخوانيم، ميتوانيد با تابوت تصوير سازي كنيد، و يا روضه حضرت علي اصغر را با گهواره و طفل و به تصوير كشيد.
2ـ تناسب مطلب و زمان
محتواي زياد و زمان كم: گاهي محتواي مجلس انتخابي ما طولاني و مفصل است در حاليكه زمان موجود محدود مي باشد، بعضي از ذاكريني در مراحل اوليه كسب تجربه هستند ، سعي مي كنند كل محتوا را به طريقي در زمان موجود بگنجانند. اين موضوع باعث مي شود از طرفي زمان رعايت نشود و از طرف ديگر ـ با حذف بعضي از حواشي كه براي رساندن وتأثير مطلب لازم است ـ از وضوح بيان كاسته شود و تأثير گذاري بر مستمع هم كم شود. شما بايد محتواي مجلس خود را متناسب با وقت كمي كه داريد تهيه كنيد زيرا كه «خير الكلام ما قل و دل »
3ـ تناسب مطلب و ظرفيت مستمع
گاهي زمان كافي در اختيار شما هست اما شرايط مستمع و مجلس طوري است كه طاقت دريافت محتواي حجيم و مفصل را ندارد ؛ اگر در اين شرايط با تفصيل بخوانيد، تأثيري كه بايد نخواهد داشت.
4ـ به كار بردن مناسب عبارات عربي و اصطلاحات فني و تخصصي
به كار بردن عبارات عربي و اصطلاحات تخصصي جايي كه ضرورتي ندارد باعث مي شود كه از وضوح بيان كاسته شود ، البته استفاده مناسب و به جا از عبارات عربي و ... در تأثير گذاري بر مستمع بسيار حائذ اهميت است. جملات عربي كه در روضه مورد استفاده قرار مي گيرد سه قسم است:
الف) مطالبي كه از زبان راوي در شرح ماجرا نقل شده ؛ كه ضرورتي در بيان عبارات عربي آن نيست مگر جايي كه ضرورتي باشد.
ب) مطالبي كه مفهوم از قول معصوم است اما عبارات از زبان راوي است، كه گاهي بيان عبارات عربي در تأثير بيشتر مؤثر است.
ج) مطالبي كه هم مفهوم از قول معصوم است و هم عبارات ، در اين حالت بهتر است عين عبارات همراه باترجمه بيان شود،چراكه خداوندمتعال تأثيرخاصي در بيان و عبارات معصومين(ع) قرار داده است.
5 ـ اخفا و اظهار
يكي از مباحثي كه به وضوح بيان لطمه مي زند اين است كه كلمات طوري ادا شود كه مبهم و نامفهوم به گوش برسد ، طوري كه محتواي سخن براي مستمع مشخص نشود، به اين حالت اخفا ميگوييم. البته حالت مخالف اخفا هم وجود دارد و آن اظهار است كه عبارتست از بيش از حد واضح تلفظ كردن كلمات. هر چند اظهار از وضوح بيان جلوگيري نميكند، اما در كل اثر منفي در خواندن خواهد داشت.
موضوعات مرتبط: جزوات آموزشی ، راه وضوح بیان ، ،
تاريخ : سه شنبه 11 تير 1392 | 13:12 | نویسنده : محب اهل بیت |
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: